Lagt ut av Erik Bolstad, sjefredaktør

Leksikonåret 2022 i tal

2022 vart eit nytt godt år for Store norske leksikon, med bruksrekordar, skyhøg oppdateringstakt og kraftig auke i artiklar og bilete.

Vi sette fleire rekordar i 2022:

  • På det meste var det 3,5 millionar unike brukarar på éin månad (januar 2022)
  • 53 049 artiklar vart oppdaterte, 84 prosent av artiklane er oppdaterte dei tre siste åra
  • Det vart lagt til 54 721 nye bilete i leksikonet i løpet av året, og det er no nesten 200 000 bilete i artiklane. 45 prosent av artiklane har no bilete – vi nærmar oss målet om å ha bilete i halvparten av artiklane.
  • Det var 1966 aktive bidragsytarar i leksikonet i 2022, av desse var 58 prosent friviljuge som kom med endringsframlegg (alle endringsframlegg frå friviljuge bidragsytarar blir kvalitetssikra av ein fagansvarleg eller redaktør før publisering)

Store norske leksikon i tal

Unike brukarar og lesne artiklar

Det har aldri vore fleire lesarar av leksikonet enn i 2022. I januar var for fyrste gong meir enn 3,4 millionar unike brukarar innom snl.no.

Artiklane i leksikonet vart lesne 108 millionar gongar i 2022, ein nedgang på 5 prosent frå året før. Vi trur nedgangen kjem av målefeil, og innfører eit nytt statistikksystem frå 2023.

Oppdaterte artiklar

I 2022 oppdaterte vi 53 049 artiklar, nedgang frå 2020 og 2021, men kraftig auke frå tidlegare år.

2020 var det store «oppdatere så mykje som mogleg i heile leksikonet»-året, og i løpet av 2020 fekk vi gått gjennom 96 prosent av artiklane som vi hadde overteke frå Kunnskapsforlaget. Fram til 2020 hadde vi prioritert dei mest lesne artiklane, i 2020 støvsugde vi grundig i alle krokane. Vi kjem nok ikkje til å oppdatere så mange artiklar på eitt år igjen – det var eit enormt løft.

I 2021 og 2022 gjekk vi gjennom alle artiklar som ikkje hadde blitt oppdatert dei siste fem åra, og vi er no ferdige med det store etterslepet i oppdateringar. Det er framleis mange artiklar i leksikonet som ikkje er gode nok, men vi har betre kontroll på innhaldet enn nokon gong tidlegare.

Vi har eit internt kvalitetsvurderingsverkty der artiklane blir målt på ein skala frå 1 (super-artiklar) til 5 (kritiske problem). Slik fordeler artiklane seg no ved årsskiftet:

Fagansvarlege, forfattarar og friviljuge bidragsytarar

Det har aldri vore fleire bidragsytarar til leksikonet. I 2022 hadde vi for fyrste gong eit firesifra tal fagansvarlege: 1125 ved årsskiftet! Det vart rekruttert 258 nye fagansvarlege i 2022 og 117 gjekk ut. Talet friviljuge bidragsytarar har òg auka kraftig.

Språk

I 2020 innleidde Store norske leksikon og Nynorsk kultursentrum eit strategisk samarbeid for å få meir nynorskinnhald i SNL. Store norske leksikon overtok nynorskleksikonet Allkunne, og i løpet av det siste dei to siste åra er 1803 artiklar frå Allkunne flytta over til SNL, før Allkunne vart avvikla i juni 2022. I tillegg er fleire tusen andre artiklar omsette til nynorsk eller nypubliserte på nynorsk. Det er no 18 879 artiklar på nynorsk i SNL.

Lesinga av nynorskartiklane i SNL er no rundt seks gongar høgare enn lesinga av heile Allkunne.no til saman. Det viser at satsinga med å auke talet nynorskartiklar i SNL har fungert: Det er no fleire som les nynorsk enn tidlegare, og SNL speglar det språklege mangfaldet i Noreg på ein betre måte enn tidlegare. Satsinga på å auke nynorskinnhaldet i SNL vil halde fram dei neste åra.

Mest lesne artiklar i 2022

  1. stjerneteikn
  2. første verdenskrig (fagansvarleg Eirik Brazier, USN)
  3. narsissistisk personlighetsforstyrrelse (fagansvarleg Sigmund Karterud, UiO)
  4. islam (fagansvarleg Kari Vogt, UiO)
  5. andre verdenskrig (fagansvarleg Gunnar D. Hatlehol, NTNU)
  6. buddhisme (fagansvarleg Jens Wilhelm Borgland, UU)
  7. den kalde krigen (fagansvarleg Tore Petersen, NTNU)
  8. jødedom (fagansvarleg Bente Groth)
  9. Land i Europa (fagansvarleg Sten Lundbo)
  10. Den franske revolusjon (fagansvarleg Kai Peter Østberg, USN)
  11. hinduisme (fagansvarleg Knut A. Jacobsen, UiB)
  12. samer (fagansvarleg Mikkel Berg-Nordlie, OsloMet)
  13. kristendom (fagansvarleg Hallgeir Elstad, UiO)
  14. oligarki (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  15. den industrielle revolusjon (fagansvarleg James Godbolt, USN)
  16. opplysningstiden (fagansvarleg Trond Ove Tøllefsen, UU)
  17. De ti bud (fagansvarleg Kristin Joachimsen, MF)
  18. Alexander Kielland-ulykken (fagansvarleg Marie Smith-Solbakken, UiS)
  19. Ukraina-konflikten (fagansvarleg Jørn Holm-Hansen, OsloMet)
  20. periodesystemet
  21. Ukraina (fagansvarleg Jørn Holm-Hansen, OsloMet)
  22. Vietnamkrigen (fagansvarleg Stein Tønnesson, PRIO)
  23. Adolf Hitler (fagansvarleg Gunnar D. Hatlehol, NTNU)
  24. NATO (fagansvarleg Camilla Guldahl Cooper, FHS)
  25. svartedauden (fagansvarleg James Godbolt, USN)
  26. Holocaust (fagansvarleg Vibeke Kieding Banik, HLS)
  27. nazisme (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  28. afasi (fagansvarleg Jeanette Koht, OUS)
  29. fascisme (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  30. velferdsstat (fagansvarleg Signy Irene Vabo, UiO)
  31. kommunisme (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  32. Sovjetunionen (fagansvarleg Åsmund Egge, UiO)
  33. Norge under andre verdenskrig (fagansvarleg Torgeir Ekerholt Sæveraas)
  34. realisme (litteratur) (fagansvarleg Erik Bjerck Hagen, UiB)
  35. bukspyttkjertelen (fagansvarleg Bjørn Olav Åsvold, NTNU)
  36. oligark (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  37. samenes historie (fagansvarleg Mikkel Berg-Nordlie, OsloMet)
  38. Norge (fagansvarleg Geir Thorsnæs)
  39. vikingtiden (fagansvarleg Bjørn Bandlien, USN)
  40. renessansen
  41. demokrati (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  42. drivhuseffekten (fagansvarleg Jostein Mamen, Met)
  43. Cubakrisen (fagansvarleg Tore Petersen, NTNU)
  44. de største byene i Norge (fagansvarleg Geir Thorsnæs)
  45. fornorskingspolitikk (fagansvarleg Susann Funderud Skogvang)
  46. middelalderen (fagansvarleg David Brégaint, NTNU)
  47. etikk (fagansvarleg Mathea Slåttholm Sagdahl, UiT)
  48. Ivar Aasen (fagansvarleg Tove Bull, UiT)
  49. skjoldbruskkjertelen (fagansvarleg Eystein Husebye, UiB)
  50. Berlinmuren (fagansvarleg Trond Ove Tøllefsen, UU)
  51. fotosyntese (fagansvarleg Halvor Aarnes, UiO)
  52. modernisme (litteratur) (fagansvarleg Erik Bjerck Hagen, UiB)
  53. Sokrates (fagansvarleg Hallvard Fossheim, UiB)
  54. Versailles-traktaten (fagansvarleg Eirik Brazier, USN)
  55. Henrik Ibsen (fagansvarleg Erik Bjerck Hagen, UiB)
  56. Jehovas vitner (fagansvarleg Svein Ivar Langhelle, UiS)
  57. rasisme (fagansvarleg Jan Frode Haugseth, NTNU)
  58. nasjonalisme (fagansvarleg Ellen Jenny Ravndal, UiS)
  59. DNA (fagansvarleg Lene Martinsen, UiO)
  60. Beauforts vindskala (fagansvarleg Kristin Seter, Met)
  61. nervesystemet (fagansvarleg Per Holck, UiO)
  62. ytringsfrihet (fagansvarleg Kjetil Mujezinović Larsen, UiO)
  63. Den russiske revolusjon (fagansvarleg Åsmund Egge, UiO)
  64. reformasjonen (fagansvarleg Tarald Rasmussen, UiO)
  65. kvener (fagansvarleg Anne Minken, UiO)
  66. EU (Den europeiske union) (fagansvarleg Jarle Trondal, UiA)
  67. Koreakrigen (fagansvarleg Geir Helgesen, KU)
  68. maktfordelingsprinsippet (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  69. Tsjernobyl-ulykken (fagansvarleg Brit Salbu, NMBU)
  70. den ortodokse kirke (fagansvarleg Berit S. Thorbjørnsrud, UiO)
  71. norrøn mytologi (fagansvarleg Ellen Marie Næss, UiO)
  72. CRP (C-reaktivt protein) (fagansvarleg Astrid-Mette Husøy, HVL)
  73. Kristoffer Columbus (fagansvarleg Carl Fredrik Feddersen, UiA)
  74. verdensdel (fagansvarleg Karianne Lilleøren, UiO)
  75. nasjonalromantikken (fagansvarleg Marie Morris Michaelsen)
  76. pliktetikk (fagansvarleg Mathea Slåttholm Sagdahl, UiT)
  77. energi (fagansvarleg Maria Vetleseter Bøe, UiO)
  78. Romerriket (fagansvarleg Jon Wikene Iddeng, USN)
  79. liberalisme (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  80. imperialisme (fagansvarleg Ellen Jenny Ravndal, UiS)
  81. D-dagen (fagansvarleg Gunnar D. Hatlehol, NTNU)
  82. platetektonikk (fagansvarleg Haakon Fossen, UiB)
  83. tabell over store tall (fagansvarleg Jon Eivind Vatne, BI)
  84. Charles Darwin (fagansvarleg Kjetil Lysne Voje, UiO)
  85. samisk (fagansvarleg Svenn-Egil Knutsen Duolljá)
  86. Buddha (fagansvarleg Jens Wilhelm Borgland, UU)
  87. planeter (fagansvarleg Kaare Aksnes, UiO)
  88. Platon (fagansvarleg Hallvard Fossheim, UiB)
  89. Europa (fagansvarleg Sten Lundbo)
  90. Alzheimers sykdom
  91. påske (fagansvarleg Hallgeir Elstad, UiO)
  92. USAs historie (fagansvarleg Helge Pharo, UiO)
  93. revmatiske sykdommer (fagansvarleg Øyvind Palm, UiO)
  94. romantikken (litteratur) (fagansvarleg Erik Bjerck Hagen, UiB)
  95. sosialisme (fagansvarleg Dag Einar Thorsen, USN)
  96. Ja, vi elsker dette landet (fagansvarleg Lars Roede)
  97. norsk språkhistorie
  98. Aristoteles (fagansvarleg Hallvard Fossheim, UiB)
  99. mellomkrigstiden (fagansvarleg James Godbolt, USN)
  100. substantiv (fagansvarleg Kristin Hagemann, HiØ)