I 2013 lagde Ida Jackson flere tegneserier om leksikonet, redaksjonen, fagansvarlige m.m. for å forklare hva SNL-prosjektet egentlig handlet om.
I dag fant vi en av disse tegneseriene i et gammelt digitalt arkiv, og syntes det var så gøy å se dem igjen at vi fikk lyst til å dele. Noe har endret seg fra 2013, men mye er det samme.
2021 vart eit nytt godt år for Store norske leksikon, med bruksrekordar, skyhøg oppdateringstakt og kraftig auke i talet artiklar.
Vi sette fleire rekordar i 2021:
Det har aldri vore fleire lesarar av leksikonet enn i 2021. I mars var for fyrste gong meir enn 3,2 millionar unike brukarar innom snl.no.
Artiklane i leksikonet vart lesne 112 millionar gongar i 2021, også det er ny rekord.
I 2021 oppdaterte vi 58 187 artiklar, 30 prosent færre enn i 2020, men 34 prosent meir enn i 2019. Vi er svært godt nøgde med oppdateringstakta i 2021.
2020 var det store «oppdatere så mykje som mogleg i heile leksikonet»-året, og i løpet av 2020 fekk vi gått gjennom 96 prosent av artiklane som vi hadde overteke frå Kunnskapsforlaget. Fram til 2020 hadde vi prioritert dei mest lesne artiklane, i 2020 støvsugde vi grundig i alle krokane. Vi kjem nok ikkje til å oppdatere så mange artiklar på eitt år igjen – det var eit enormt løft.
Vi har eit internt kvalitetsvurderingsverkty der artiklane blir målt på ein skala frå 1 (super-artiklar) til 5 (kritiske problem). Slik fordeler artiklane seg no ved årsskiftet:
Det har aldri vore fleire bidragsytarar til leksikonet. I 2021 håpte vi å nå målet om 1000 fagansvarlege. Vi nådde det ikkje heilt – ved årsskiftet var det 986 fagansvarlege – men vi er glade for at det både er fleire fagansvarlege enn nokon sinne, og at talet på friviljuge bidragsytarar òg har auka kraftig.
I 2020 innleidde Store norske leksikon og Nynorsk kultursentrum eit strategisk samarbeid for å få meir nynorskinnhald i SNL. Store norske leksikon overtok nynorskleksikonet Allkunne, og i løpet av det siste året er rundt 1000 artiklar frå Allkunne flytta over til SNL. I tillegg er fleire tusen andre artiklar omsette til nynorsk eller nypubliserte på nynorsk.
Lesinga av nynorskartiklane i SNL er no rundt tre gongar høgare enn lesinga av heile Allkunne.no til saman. Det viser at satsinga med å auke talet nynorskartiklar i SNL har fungert: Det er no fleire som les nynorsk enn tidlegare, og SNL speglar det språklege mangfaldet i Noreg på ein betre måte enn tidlegare. Satsinga på å auke nynorskinnhaldet i SNL vil halde fram i 2022.
SNL har 13 405 artiklar om biologi. Vi har artiklar om dyr, planter, algar, ordenar, rike, grupper og biologiske termar.
Dei siste par månadene har Jon Peder Lindemann arbeidd i SNL for å rydje i biologiartiklane. Vi har konsentrert oss om artiklane om artar og taksonomiske nivå. Vi har kontrollert at vi brukar riktige vitskaplege (latinske) namn, og har laga ein ny struktur for biologiartiklane basert på Artsdatabanken og biologidatabasen GBIF.
Alle artar og taksonomiske nivå er kopla til Artsdatabanken, GBIF eller andre biologidatabasar. Vi kjem til å publisere koplingar til desse databasane, slik at SNL i større grad blir del av ein semantisk vev der informasjon om biologi blir kopla på tvers. I botn av artikkelen om molte har vi lagt inn fleire eksempel på slike koplingar. Slike metadata vil gjere det langt enklare å oppdatere artiklane automatisk når det kjem revisjonar av biologisk systematikk.
Rydjinga i biologiartiklane vil skje i fleire trinn: Alle artiklar blir flytta til riktig kategori, vil få oppdatert vitskapleg namn og oppdaterte metadata før jul. Til neste år kjem vi til å leggje inn tabellar over systematikk, utbreiingskart og fleire bilete i desse artiklane.
Fagansvarlege for biologi i leksikonet treng ikkje gjere noko spesielt med artiklane no. Etter kvart vil de få lister over artiklar som vi treng hjelp til å kategorisere (for eksempel artiklar som handlar om fleire artar fordelt på fleire famliar).
I faktaboksane vil det etter kvart dukke opp nye felt med ID-ar til Artsdatabanken, GBIF og liknande databasar. Det er viktig at desse ikkje blir fjerna, elles vil vi ikkje få til å oppdatere metadata automatisk i framtida. Når det blir publisert ny systematikk vil vi kunne oppdatere dette automatisk ved å bruke desse ID-ane.
Tabellar med systematikk i artikkelteksten skal fjernast etter kvart, og erstattast av tilsvarande tabellar som blir automatisk generert for alle artar. Her vil redaksjonen gjere det meste av arbeidet.
Vi kjem til å opprette kategoriar for alle taksonomiske nivå. Vi forsøker å kople riktig fagansvarleg til riktig kategori. Dersom du har lyst til å ta ansvar for fleire kategoriar kan du ta kontakt med redaktøren din.
Artikkelteksten kan oppdaterast som vanleg.
Onsdag 10. november arrangerte vi Store norske fest i Universitetets Aula i Oslo.
Se programheftet med info om jubileene og hilsener til leksikonet.
Store norske leksikon markerte to jubileer i 2021:
Du kan også se videoen på https://player.vimeo.com/video/644354643
Det var taler fra Margareth Hagen, rektor ved Universitetet i Bergen; Svein Stølen, rektor ved Universitetet i Oslo; Odin Adelsten Aunan Bohmann, statssekretær i Kulturdepartmentet; Åse Wetås, direktør i Språkrådet; Knut Olav Åmås, direktør i Fritt Ord; Erik Bolstad, sjefredaktør i SNL og Ylva Østby, nevropsykolog og forfatter.
Tidleg i haust lyste vi ut tre ledige stillingar i Store norske leksikon, og no har vi fått ein stor og veldig fin søknadsbunke å lese oss gjennom!
Det har kome 333 (!) søknader til dei ledige stillingane, og det er veldig, veldig mange gode folk i bunken! Det er verkeleg hyggeleg å lese alle dei gode søknadene.
73 har søkt kommunikasjonsrådgjevar, 93 har søkt redaktør og 167 har søkt redaksjonssekretær. Alle søkjarane fekk e-post med stadfesting om at søknaden er motteke 11. oktober. Dersom du har søkt og ikkje fått e-post frå oss kan du ta kontakt med redaksjonen@snl.no.
Det vil ta litt tid å lese gjennom alle søknadene, men vi reknar med å kalle inn dei fyrste til intervju om eit par veker. I løpet av november og desember håpar vi annonsere kven som skal bli med og ta Store norske leksikon til nye høgder!
Store norske leksikon har plass til nye personar i redaksjonen. Vi ser etter kunnskapsrike og ambisiøse folk, som brenn for kunnskapsformidling, diggar leksikon (og som er hyggelege å spise lunsj med :-).
Vi har lagt ut tre stillingsannonsar no (søknadsfrist 10. oktober 2021):
Redaktør- og kommunikasjonsrådgjevarstillingane er i utgangspunktet heiltidsstillingar; redaksjonssekretæren ei deltidsstilling. Vi har ikkje superhøge løningar, men til gjengjeld er det stor fleksibilitet og gode arbeidsvilkår. Stillingsprosentar og slikt er mogleg å diskutere. Arbeidsstad er Oslo sentrum.
Dersom du ikkje passar 100% inn i stillingsannonsane over, men har lyst på ein jobb i leksikonet, kan du søkje likevel. Fortel oss kva akkurat du kan bidra med for å ta leksikonet til nye høgder!
Store norske er eit unikt kunnskapsprosjekt. Vi er eitt av få nasjonalleksikon som har klart overgangen til ein digital tidsalder med ein open publiseringsmodell og høge lesartal. Vi ynskjer å bidra til å gjere det norske internettet betre, ved å gjere kvalitetssikra kunnskap lett tilgjengeleg for folk. Vi har opp mot 3,2 millionar unike brukarar i månaden, og det blir lese opptil 600 000 artiklar kvar dag. Mykje av innhaldet i leksikonet er no svært godt, men vi har eit stort etterslep av artiklar som burde vore mykje betre. Vil du vere med på det?
Det er ingen i den faste redaksjonen som skriv artiklane i leksikonet. Vi er arbeidsleiarar, redigerarar og inspiratørar for 1000 fagansvarlege og forfattarar. Vi har akkurat fullført gjennomgangen av alle artiklane i leksikonet; så no framover blir SNL ein endå morsommare plass å arbeide!
Redaksjonen sit i Grensen 3, like ved Stortorget i Oslo. Vi har ikkje ope landskap, men 2-5 personar på kvart kontor; det er sosialt og hyggeleg, men likevel roleg nok til konsentrasjon. Vi reiser relativt mykje – mest til universiteta for å møte fagansvarlege, men også til utlandet for å møte kollegaer. Redaktørane har stor fridom i arbeidskvardagen.
Skriv eit søknadsbrev der du fortel om deg sjølv, kvifor du trur at du passar til stillinga, kva du kan tilføre redaksjonen og leksikonet og kvifor du har lyst til å arbeide hos oss. Dersom du trur at du kan passe i fleire av stillingane er det fint om du forklarer det. Vi er særleg opptekne av språkkompetansen din, erfaring du har med tekstarbeid og digital erfaring.
Les stillingsutlysingane grundig. Les årsmeldinga vår og dei andre lenkene du finn over. Ikkje skriv den same søknaden som du har brukt andre stader tidlegare: Fortel oss kvifor du har lyst til å arbeide i leksikonet! Gje oss gjerne også kritikk – kva tykkjer du kan bli betre?
CV-en din bør gje oversyn over yrkeserfaring, utdanning og anna relevant erfaring, og fødselsåret ditt må vere med. Skriv om språk du kan (særleg bokmål og nynorsk). Om du har fleirkulturell bakgrunn, eller har annan kompetanse som er særleg relevant for oss bør det gå klart fram. Om du brenn for ei spesiell sak er det òg ein god ting å framheve.
Du treng ikkje sende oss vitnemål eller attestar i fyrste runde, men legg gjerne ved eksempel på formidlingsarbeid du har gjort. Vi kjem heller ikkje til å sjekke referansar før du har vore på intervju minst ein gong. Vi har ikkje offentlege søkjarlister, og namnet ditt blir ikkje publisert nokon stad.
Tips til ting som gjer at vi hoppar over søknader: Mange skrivefeil eller dårleg språk, gjenbruk av søknader som er sendt andre stader, søknader som manglar CV eller søknadsbrev.
Søknadsfrist: 10. oktober 2021
Her har vi samlet noen av artiklene vi i redaksjonen liker aller best i leksikonet. De er verd å lese!
Ta en titt og lær noe nytt i dag 🙂
For litt over eitt år sidan trappa SNL opp satsinga på å få meir innhald på nynorsk, og i dag vippa vi 10 000 nynorskartiklar i SNL. Det er ein gledeleg milepæl.
I 2020 innleidde Store norske leksikon og Nynorsk kultursentrum eit strategisk samarbeid for å få meir nynorskinnhald i SNL. Store norske leksikon overtok nynorskleksikonet Allkunne, og i løpet av det siste året er rundt 1000 artiklar frå Allkunne flytta over til SNL. I tillegg er fleire tusen andre artiklar omsette til nynorsk eller nypubliserte på nynorsk.
Det er viktig for SNL å ha innhald på både nynorsk og bokmål. Noreg er eit fleirspråkleg land, og nasjonalleksikonet SNL må bruke båe målformene om vi skal spegle heile landet.
Det er no nynorskartiklar i alle hovudkategoriane i SNL. I tillegg til artiklar frå Allkunne som er flytta til SNL er det omsett fleire tusen artiklar. Satsinga på bunad og folkedrakter har gjeve rundt 1000 nynorskartiklar, det er publisert over 5000 nynorskartiklar om førenamn og i tillegg er fleire av dei mest lesne artiklane omsett til nynorsk.
Vi har òg sett på lesinga av artiklane før og etter omsetjing. Førebels ser det ut til at lesinga held seg relativt stabil. Målform ser altså ikkje ut til å ha stor innverknad på lesinga. Høgskulen i Volda og Høgskulen på Vestlandet er i gang med eit forskingsprosjekt for å sjå på korleis målform verkar inn på lesinga av artiklane. Då får vi ein meir grundig gjennomgang av statistikken.
I dag vart den siste av 181 589 artiklar i Store norske leksikon gjennomgått (den siste artikkelen var galeas). Det tyder at samtlege artiklar som kom frå papirleksikonet i si tid no er gått gjennom, og at redaksjonen og dei fagansvarlege i leksikonet no kan starte med å prioritere opp att arbeidet med dei viktigaste og mest lesne artiklane.
Vi som i dag er foreininga Store norske leksikon overtok SNL frå Kunnskapsforlaget i 2010/2011. Det tok nokre år å få på plass ein god organisasjons- og finansieringsmodell for leksikonet, og det var ikkje før i 2015 at vi hadde fyrste heile driftsår med ein stabil organisasjon og finansiering.
Dei fyrste åra etter at vi fekk på plass ein god organisasjon og redaksjon prioriterte vi arbeidet med dei mest lesne artiklane. Dei svært lite lesne artiklane vart nedprioritert. Hausten 2016 var 40 prosent av artiklane i leksikonet anten nyskrivne artiklar for nettleksikonet, eller oppdaterte artiklar frå papir. 60 prosent var artiklar frå papirleksikonet som ikkje hadde blitt oppdaterte på minst 11 år.
I 2020 sette vi oss eit ambisiøst mål: 95 prosent av artiklane i leksikonet skulle vere gjennomgåtte. Vi skulle støvsuge krokane og prioritere opp arbeidet med å få kvalitetskontrollert mange av dei minst lesne artiklane. Det var eit enormt stort løft: I løpet av 2020 oppdaterte vi 82 000 artiklar.
Årsaka til at vi ville gå gjennom alle artiklane var for å gjere grunnleggjande kvalitetssikring, vurdere artiklar for sletting og å lage prioriterte arbeidsliste for fagekspertane som oppdaterer artiklane i leksikonet. Vi visste at vi ikkje ville kunne gjere alle artiklane perfekte, men det var viktig for oss å få eit skikkeleg overblikk over innhaldet vårt.
No er endeleg dette arbeidet sluttført: I dag vart den siste artikkelen vi overtok frå papirleksikonet gått gjennom.
At alle artiklar i leksikonet no er gjennomgåtte tyder ikkje at vi er nøgde med alle saman. Av 181 000 artiklar er det ca 19 000 som vi ikkje er nøgde med, og som ligg på arbeidslistene til ein fagansvarleg. Og i tillegg kjem alle artiklar vi burde hatt, og som ikkje er med i leksikonet enno.
Leksikonarbeid er litt som sisyfosarbeid: Når vi har kome oss gjennom «alt», er det berre å starte på nytt igjen! (Artikkelen om sisyfosarbeid er for eksempel ein artikkel som burde vore mykje større og betre.)
Dei fyrste fem månadene i 2021 har det i snitt vore 3,1 millionar unike brukarar innom leksikonet kvar månad. Det er ny rekord – leksikonet har aldri blitt lese så mykje som no.
I løpet av det siste året – mai 2020 til mai 2021 – har artiklane i Store norske leksikon blitt lesne 111 millionar gongar. I 2020 passerte vi 100 millionar lesingar av leksikonartiklane på eitt år, dét var ein milepæl.